بارکد چیست و چه کاربردی دارد؟

امروزه هنگام خرید وسایل از هر فروشگاهی، برچسبی را مشاهده می کنید که روی آن خطوط سیاه و سفید نازک وجود دارد. این بارکد توسط صندوقدار اسکن می شود، و توضیحات و قیمت کالا به طور خودکار در صفحه کامپیوتر صندوق دار نمایش داده می شود. می توان گفت این اولین تجربه اغلب ما از بارکد می باشد. اما این تنها نوع بارکد و تنها کاربرد آن نیست. امروزه بارکدها انواع و اقسام متفاوتی دارند که به بخش های مختلف صنعت ورود کرده اند. در ادامه با ماهیت بارکد، انواع و کاربردهای مختلف آن آشنا خواهید شد.

تعریف فنی بارکد

بارکد نوعی اطلاعات رمزنگاری شده و قابل خواندن توسط دستگاه بارکدخوان در یک سطح قابل مشاهده و قابل رویت می باشد. بارکدخوان اطلاعات را مستقیماً از روی تصویر بارکد می خواند و سپس اطلاعات را به یک پایگاه داده منتقل می کنند. سپس سیستم داده ها را آنالیز می کند و می تواند گزارشاتی را برای تصمیم گیری بهتر ایجاد و ذخیره کند. هر شماره در بارکد معنای خاصی دارد و معمولا داده های مربوط به محصول مانند تاریخ ساخت، تاریخ انقضا، نام تولید کننده، کشور مبدا و مقدار قیمت محصول را رمز نگاری می کند.

انواع بارکد

سیمبولوژی مختلفی از بارکد موجود است، تمام این نماد را می توان به سه دسته زیر تقسیم کرد:

بارکد های عددی

 بارکدهای عددی، بارکدهای تک بعدی هستند که فقط اعداد را رمزگذاری می کنند. بارکدهای یک بعدی به طور سیستماتیک داده ها را با تغییر دادن عرض و فاصله خطوط موازی نشان می دهند. شناخته شده ترین نوع بارکد عددی، بارکدهای UPC و EAN هستند. حدود دوازده نوع مختلف از نمادهای بارکد عددی وجود دارد: بارکدUPC ،EAN ، بارکد صنعتی 2 از 5، نوع استاندار 2 از 5،POSTNET، کد 11 و Codabar.

بارکد های عددی آلفا

بارکدهای عددی آلفا، حاوی ترکیبی از اعداد و حروف الفبا (حروف) هستند. بارکدهای عددی آلفا مانند بارکدهای عددی جز بارکدهای یک بعدی محسوب می شوند. انواع مختلف بارکدهای آلفا عددی شامل Plessey code، کد 39، LOGMARS ، کد 93 و کد 128 می شود.

بارکد 2 بعدی

بارکدهای دو بعدی (2D)، به شکل یک مربع یا مستطیل هستند و حاوی نقاط کوچکی می باشند که به صورت یک الگوی منحصر به فرد مرتب شده اند. مزیت اصلی بارکد های دو بعدی این است که آنها می توانند مقدار بسیار بیشتری از داده ها را در یک فضای کوچک نگهداری کنند و حتی در صورت چاپ یا حکاکی در محصولی در اندازه های کوچک نیز خوانا باقی می مانند. همچنین بارکد های دو بعدی می توانند حاوی عکس، صدا و یا لینک وبسایت باشند. بارکد 2 بعدی در صنایع مختلف از تولید و تدارکات تا انبارداری و مراقبت های بهداشتی استفاده می شود. کد QR فقط یک نمونه از بارکد 2 بعدی است که اکثر مردم آن را به خوبی می شناسند. بارکد دیتاماتریکس، PDF417 و Aztec نیز از خانواده بارکدهای دو بعدی هستند.

کاربردهای بارکد

سیستم های مبتنی بر بارکد، باعث افزایش کارایی و بهره وری در صنایع مختلف شده اند. بارکد خوان ها از تکنولوژی های مختلفی برای شناسایی و رمزگشایی بارکد استفاده می کنند. بارکدخوان های لیزری از پرتوهای لیزر برای خواندن بارکدها استفاده می کنند و با آنالیز نور منعکس شده از بارکد آن را رمزگشایی کرده و داده ها را به کامپیوتر منتقل می کنند. بیشتر مردم با بارکد و بارکد خوان از طریق سوپرمارکت ها و فروشگاه های خرده فروشی آشنا شده اند. با این حال گستره استفاده از بارکد بسیار فراتر از مصارف فروشگاهی و خرده فروشی است. بارکدها در مدیریت زنجیره تامین، انبارداری و مدیریت موجودی، مدیریت اموال، ردیابی محصولات و امور مربوط به حمل و نقل و لجستیک مورد نقش پررنگی دارند.

بارکد اموال و دارایی ها

برچسب های بارکد با دوام یک انتخاب برتر برای سازمان ها و ادارات به منظور ردیابی و مدیریت دارایی هایشان است. برچسب های بارکد به عنوان برچسب اموال یا برچسب دارایی بسیار سودمند عمل می کنند در واقع ردیابی دارایی ها به کمک برچسب اموال، بهره وری کنترل دارایی را به حداکثر می رساند و اتلاف تجهیزات را برای سازمان ها به حداقل می رساند. بارکدهای اموال می توانند به صورت یک بعدی و دو بعدی در نظر گرفته شوند. برچسب های اموال دارای ویژگی های خاصی از جمله چسبندگی بالا و خاصیت خرد شوندگی هستند که نسبت به سایر برچسب های بارکد آنها را متمایز می کند.

مدیریت موجودی

دقیقاً مانند ردیابی دارایی، مدیریت موجودی برای بهینه سازی کارایی و نظارت دقیق بر موجودی انبار از بارکد استفاده می کند. بیزینس ها و صنایع مختلف باید از محل محصولات خود، نحوه توزیع آنها به شعبات ها و مشتریان، نحوه ردیابی واحدهای فروخته شده و زمان سفارش مجدد موجودی کالا اطلاع داشته باشند. سیستم های مدیریت موجودی که از بارکد استفاده می کنند، همه جنبه های مدیریت موجودی را خودکار می کنند و موقعیت موجودی و مدل های پیش بینی را بهبود می بخشند.

مزایای بارکدگذاری

از دیگر مزایای بارکد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت: شناسایی، ثبت و آنالیز اطلاعات در سیستم های مبتنی بر بارکد تنها در کسری از ثانیه تنها با فشار دادن دکمه اسکن دستگاه بارکدخوان امکان پذیر است.
• دقت: تحقیقات نشان داده است که حتی تایپیست های حرفه ای به ازاء هر 1000 نویسه تایپ شده به طور متوسط ​​10 خطا مرتکب می شوند، در مقابل یک خطا در هر 10000 بار خواندن برای یک اسکنر نوری و یک خطا در 70 میلیون ورودی با فناوری لیزری اتفاق می افتد.
• سهولت اجرا: اپراتورها ظرف حدود 15 دقیقه می توانند با تجهیزات بارکدی آشنا شوند و از آنها به راحتی استفاده کنند.
• مقرون به صرفه بودن: سیستم های بارکد اغلب سرمایه گذاری خود را طی 18-16 ماه پس می گیرند و بالاترین سطح قابلیت اطمینان را در طیف گسترده ای از برنامه های جمع آوری داده فراهم می کنند.